KIYAFETLER
Erkekler de :
çorap ve yemeni olmak üzere 7 parçadan oluşmaktadır.
Erkeklerin folklor kıyafetlerinde süsleme yoğun olarak cepkende yer almakta aynı zamandaşalvarda işlemeleriyle dikkat çekmektedir.
Çorap,şalvar ve başlık yünden oluşmakta, baş bağlaması yörede "seğmen"
denilen erkek oyuncuyu da sembolize etmektedir. Bele bağlanan kuşak ise
yün püsküllerle süslenmektedir. Tüm bu folklor kıyafetleri yörenin zengin
Türkmen kültürünü, onların sosyal yaşantılarını sade ve işlevsel yönleriyle
anlatmaktadır.
CEPKEN
Folklor Erkek Kıyafetleri
denmektedir. Kırmızı,sarı, lacivert, turuncu renklerden oluşan dikey
çizgili kutnu kumaştan hazırlanmıştır. Gömlek hakim yakalı, önden
düğmeli kollar manşetli ve düğmelidir.
Yörede folklor erkek kıyafetlerinden olan şalvar, yün kahverengi
kumaştan dokunmaktadır.Şalvarın sağ ve sol iki yanında sarı,
turuncu,kırmızı yün ipliği ile stilize çiçek süslemeleri yer almaktadır.
Malak kısmı bol olan şalvar,belden lastikli, paçaları dar ve paça
uçları düğmeli olarak hazırlanmıştır. Drabulus şalvarın
üzerine iki kez dolanarak tutturulmuştur.Silifke yöresi folklor erkek
kıyafetlerinden gömleğin üzerine giyilen giysiye yörede
"cepken" denmektedir. Cepken, koyu bordo yada kırmızı kadife
kumaştan dikilmektedir.Yaka kısmı V olup alt kısmı oval kesimlidir.
Cepkenin üzerinde Maraş işi ile işlenmiş stilize çiçek motifleri
simetrik düzenlemelerle tekrarlanmaktadır. Cepken bel hizasında ve
kolları uzundur.
KIZLARDA
3 ETEK........................................ÇİZME
CEPKEN..........................ÖNLÜK
Kız ve Erkek Kıyafetleri
Saf yün iplikten el tezgahlarında dokunan başlığın başa giyilen kısmı
üçgen olup külah şeklindedir.Sağa sola uzanan her iki yanı 100 - 174
cm uzunluğunda ve 24 cm enindedir.Kulaklık denilen sağ ve sol
yanlar önden çapraz alınarak kulak açıkta kalacak şekilde arkadan
çift düğümle bağlanır.Uçları arkada sarkacak şekilde bırakılır.Yörede
erkeklerin ayaklarına giydiği ayakkabıya "yemeni" adı verilmektedir.
Koyun yada keçi derisinden hazırlanan yemeninin alt tabanı önde
üçgen oluşturacak şekilde çevrilerek dikilir. Genellikle kırmızı renkte
ve arkası topuğu iyi tutması için kulaklı hazırlanır.Kadınlar da Üste
giyilen gömlek,şalvar, üçetek, öncek, kuşak ve cepkendir. Başa
giyilen ise, fes ve baş süslemeleri; ayağa çorap ve edik giyilmektedir.
Kadınların giydiği folklor kıyafetlerinden en içe giyilen gömlek ve
şalvar son derece sade ve işlemesizdir. Daha üste giyilen ve bele
bağlanan öncek aynı zamanda önlük amaçlıdır ve yöre kadınının
çalışkanlığı ve titizliliğini yansıtmak tadır.Öncek,yün iplikten bez ayağı
tekniğinde desensiz dokumadır. Ancak önü değişik
renklerde püsküllerle süslenmiştir. Üç etek ise üç parçadan oluşmuş
turuncu ağırlıklı ve sadedir. Kadınların en üste giydiği cepkende
makine de süzeni ileişlenmiş ve giysinin en süslü bölümünü
oluşturmaktadır. Silifke yöresi folklor kıyafetlerinde kadınların baş
süslemeleri geleneksel baş süslemelerine çok yakın özellikte ele
alınmıştır.Başa giyilen kep(fes)'in üzerine yazma örtülmekte yazmanın
üzerine ise alnın üst kısmına turuncu yeşil renklerde krep
bağlanmaktadır.Statüsünü gösterecek nitelikte gümüş para ve
zincirlerle süslenmiş alınlık son derece zengin süslemeleriyle başı
tamamlamaktadır.Folklor Kadın Kıyafetleri
Silifke yöresi folklor kadın kıyafetlerinde alta şalvar giyilmektedir.
Kırmızı saten kumaştan bel kesimli, beli ve paçaları lastikle toplanmış
şalvar botları açıkta bırakacak boyda hazırlanmaktadır. Şalvarın üst
kısmına gömlek giyilmektedir.Gömlek pamuklu beyaz kumaştan
omuzdan dikişli, takma kol ve arkadan düğmeli model özelliğindedir.
Kol ve yaka ağızları kırmızı biyeli olarak hazırlanmıştır. Gömleğin
üzerine yörede üç etek denilen kıyafet giyilmektedir. Üçetek; üç
parçalı,önden dikişli,V yaka, omuzları dikişsiz uzun kare kollu yanları
uzun yırtmaçlı ve önden üç düğme ile tutturulmuştur. Giysinin arkası
tek parça olarak hazırlanmıştır. Bu enine ve boyuna çizgilerden
oluşan dokuma kumaşa yörede "kuntu" ismi verilmektedir.
Yörede üçeteğin üzerine önlük yerine geçen bele bağlanan
"öncek" giyilmektedir.Bordo yün dokumadan hazırlanan öncekin
önünde yer alan püsküller, belden itibaren aşağıya doğru uzunlu-
kısalı olarak dikilmiştir. Bu püsküller; pembe, mor,yeşil,
lacivert, sarı, kırmızı renklerde yün yada orlon malzeme ile yapılmıştır.
Öncek arkadan bele bağlanmaktadır.Folklor kadın kıyafetlerinde
"öncek"in üzerine "drabulus" denilen kuşak bağlanmaktadır.Drabulus
önceğin üzerine iki kez dolanarak arkadan bele iğne ile
tutturulmaktadır.Yörede, folklor kadın kıyafetlerinde en üste giyilen
giysiye "cepken" denilmektedir.Cepken önden açık, yanlardan
dikişli, yakasız boyu kısadır.Bel hizasında lacivert kadife kumaş
kullanılmış ve kumaşın üzerinde tüm ön, arkayı çevreleyen bordür
şeklinde motif makinada suzeni tekniği ile sim iplik kullanılarak
yapılmıştır. Geometrik bezemeli ince bordürden sonra, bitkisel
bezeme stilize yapraklardan oluşan ikinci bordür yer almaktadır. İki
ön ve arka ortasında oluşturulan motifler simetrik
yerleştirilmiştir.Cepkenin kolları uzun ve geniştir. Kol ucunda aynı
bordürler ve kol ortasında omuza kadar giden motifler
kullanılmıştır.Silifke yöresi folklor kadın başı süslemelerinde en alta
"yazma" denilen beyaz kare ipekli örtü, başa çene altından çapraz
gelecek şekilde bağlanır.Yazmanın üzerine "krep" denilen turuncu
yeşil çizgili bir bant alnın üst kısmından arkaya gelecek şekilde
arkadan bağlanır. Krepin üzerine ise "alınlık" denilen gümüş süsler
takılır.Alınlık krepin üzerine başın orta kısmına gelecek şekilde
yerleştirilir. Yanlardan ve alından zincir ve uçlarında gümüş paralar
bulunan alınlık iğnelerle başa tutturulur.
Silifke yöresi folklor kadın kıyafetlerinde ayağa giyilen botlara yörede
"edik" ismi verilmektedir. Kırmızı deriden yapılan ediğin önü sivri olup
alt siyah deri ön yüzeye doğru üçgen şeklinde gelmekte ve önde bir
üçgen oluşturmaktadır. Edik, bot uzunluğunda bol
ve düz kesim model özelliğinde olup, üst ağız kısmı mavi yün ile
biyelenmiş ve önde yer alan deri parçanın üzerinde püsküller ile
süslenmiştir.
NOT:Resimler ve Bilgiler alıntıdır
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder